LOADING
Testamenten

Kunnen wij onze erfgenamen zelf kiezen ?

Het lijkt voor de hand liggend dat we zelf onze erfgenamen kunnen kiezen… Dat is ook zo, maar niet in alle gevallen…. En niet voor om het even welk bedrag… De wet voorziet dat al naargelang de omstandigheden de echtgenoot, kinderen, klein-, achterkleinkinderen, ouders, groot- of overgrootouders een voorbehouden deel hebben. Zo schrijft de Wet voor dat ouders hun kinderen niet kunnen onterven. Indien men geen kinderen heeft, en niet gehuwd is, zijn de ouders eveneens voorbehouden erfgenaam.

Kunnen wij dan toch niet iets meer geven?
Dat wel. Echtgenoten kunnen via een schenking of een testament hun erfopvolging beïnvloeden elkaar nog méér bevoordelen. Ook kan men via testament de wettelijke regeling doorbreken en bv een van de kinderen bevoordelen of zelfs een totaal vreemde een deel van de nalatenschap geven. Uiteraard zal dit bij testament moeten gebeuren.

Wat is juist een testament?
Volgens de bepalingen van het Burgerlijk Wetboek is een testament : “een steeds herroepbare akte, waarbij de erflater voor de tijd dat hij niet meer in leven zal zijn, over het geheel of een deel van zijn goederen beschikt.” Dit betekent dat iedereen kan beslissen hoe zijn erfenis later zal worden verdeeld.

Wie kan een testament maken?
Iedereen die gezond van geest is, door de wet niet onbekwaam verklaard is de leeftijd van 16 jaar bereikt heeft, kan zelf bepalen hoe na zijn overlijden zijn goederen zullen verdeeld werden. Een minderjarige die 16 jaar is, zal slechts een legaat kunnen doen over de helft van de goederen waarover hij kan beschikken. Hoge leeftijd speelt geen rol. Eenieder, indien hij maar gezond van geest is, kan een testament maken. Of hij dezelfde gezondheid van geest zal hebben op dag van overlijden maakt niets uit.

Wie kan bij testament ontvangen?
Minderjarigen of onbekwaamverklaarden kunnen in principe wel erven. Daarentegen verbiedt de wet sommige personen om bij testament te verkrijgen.  Zo zal iemand die nog niet verwekt is op het ogenblik van het overlijden niet kunnen erven.  Daarentegen zal een ongeboren kind dat levensvatbaar geboren wordt, wel kunnen erven. Een arts zal bv niet van zijn patiënt kunnen erven….

Verschillende vormen

1. het openbaar testament
Wie dit verkiest kan zijn testament dicteren aan een notaris in tegenwoordigheid van twee getuigen (of voor twee notarissen). De getuigen zullen vanaf de voorlezing van het testament aanwezig zijn en daarna ook ondertekenen. Het grote voordeel aan dit testament is terug te vinden in de zekerheid die het biedt.

2. het eigenhandig testament
testament
Zoals het woord het zegt, wordt dit testament volledig van de eerste tot de laatste letter eigenhandig door de testator geschreven, gedagtekend en ondertekend. Hier zijn geen getuigen bij nodig. Essentieel is dat het zelf geschreven is. Laten schrijven of typen is uit den boze. Hoe of waarop het wordt geschreven is niet belangrijk. Tweede vereiste is dat de erflater zijn testament dagtekent, en vermeldt waar het werd opgemaakt. De datum is voldoende. Het uur kan soms nuttig zijn, wanneer er verschillende testamenten zouden bestaan. Ingeval er meer dan één testament is gemaakt, zal er moeten nagegaan worden welk het laatste is, en of dit al dan niet vorige testamenten herroept of eenvoudig aanvult. Tot slot moet het testament door de erflater zelf ondertekend worden.

3. het internationaal testament
Dit wordt door de erflater aan de notaris aangeboden, die ervan in tegenwoordigheid van twee getuigen een verklaring opmaakt. De getuigen zijn absoluut noodzakelijk en kunnen niet vervangen worden door een twee notaris. Het moet schriftelijk opgesteld worden, maar dient niet noodzakelijk door de erflater zelf geschreven te worden – een familielid of vriend mag dit in zijn plaats doen. De taal waarin het opgemaakt wordt speelt geen rol. Het mag worden getypt.

Welke vorm kiezen?
Eenvoudigst en goedkoopst is uiteraard het eigenhandige testament. Het risico is echter wel reëel dat dit verloren gaat of in handen van een niet-erfgenaam beland, met alle daaruitvolgende risico’s. Hieraan kan verholpen worden door het bij een notaris in bewaring te geven. Tussen de eigen papieren steekt men dan enkel een briefje zodat de erfgenamen weten dat zij na overlijden contact moeten opnemen. Het internationaal testament zal mogelijk nuttiger zijn voor een wereldburger en is steeds rechtsgeldig, opgeacht de plaats waar het is opgemaakt, de ligging van de goederen, de nationaliteit of de woon- of verblijfplaats van de erflater. Het openbaar (notarieel) testament heeft dan weer grote bewijskracht en garandeert een exacte juridische en technische formulering. De bewaring is ook dadelijk verzekerd.